Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego, najprościej ujmując, jest to dodatkowe ubezpieczenie, które może zażądać bank z tytułu wyższego ryzyka kredytowego dla kredytobiorców, którzy posiadają niski wkład własny przy zawieranej umowie kredytu.
Najczęściej ubezpieczenie to zostaje zawierane w przypadku udzielania przez bank kredytów hipotecznych. Banki zagrożone faktem niewypłacalności kredytobiorców proponują zawarcie umowy ubezpieczenia, by zwiększyć pewność zwrotu zaciągniętej kwoty kredytu wraz z odsetkami od kredytobiorców z niskim wkładem własnym. Postanowienia umowne dotyczące funkcjonowania ubezpieczenia niskiego wkładu własnego są już uznawane przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów za niedozwolone.
Pojawiające się orzeczenia Sądu potwierdzające zasadność poszkodowanych konsumentów wskazuje na szkodliwy charakter ubezpieczenia pod przykrywką „pomocy dla kredytobiorców”. Warto wskazać tutaj na pierwszy wyrok w sprawie z dnia 06 sierpnia 2009 (sygn. akt XVII AmC 624/09) wydany przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wskazujący, iż postanowienie dotyczące ubezpieczenia niskiego wkładu własnego stanowi klauzulę niedozwoloną. Zostało ono wpisane do Rejestru Klauzul Niedozwolonych prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod numerem 1797. Jest to ważny wyrok, gdyż wskazuje na brak bezkarności banków w sprawie wskazanych rodzajów umowy ubezpieczenia. Wyrok ten uznał za niedozwolone postanowienie w kwestii okresu ubezpieczenia oraz braku zwrotu płatnej z góry składki ubezpieczeniowej.
Sąd w wyroku tym wskazał, iż postanowienie umowne narusza dobre obyczaje i działa na szkodę konsumenta. Z dobrymi obyczajami kłóci się zatem takie postanowienie, którego celem jest zdezorientowanie i wykorzystanie niewiedzy konsumenta przy kształtowaniu stosunku prawnego (por. wyrok SOKiK, sygn. akt XVII AmC 624/09). Wskazany powyżej wyrok jest dopiero początkiem walki Sądu z postanowieniami umownymi ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Warto także wskazać na wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 23 lutego 2011 r. (sygn. akt XVII AmC 143/10). Zgodnie ze stanowiskiem Sądu w tym wyroku za niedozwolone zostało uznane postanowienie, iż składki wpłacone z tytułu ubezpieczenia podlegają zwrotowi tylko na wniosek Kredytobiorcy i tylko za okres, kiedy nie był on pod ochroną ubezpieczeniową. Bank odwołał się od tego wyroku, jednak Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 21 marca 2012 r. podtrzymał zasadność tez i rozstrzygnięcia prezentowanego przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów i odrzucił apelację (sygn. akt VI ACa 1155/11).
Fakt uznawania postanowień umownych dotyczących ubezpieczenia niskiego wkładu własnego za klauzule niedozwolone skłania pokrzywdzonych kredytobiorców do wytaczania powództwa przeciwko bankom, którzy wykorzystali niewiedzę i słabe obycie w obrocie gospodarczym i ubezpieczeniowym zawierając z nimi umowę ubezpieczenia o niekorzystnych, wręcz krzywdzących dla kredytobiorców warunkach. W związku powyższym możliwe jest odzyskanie nienależnie pobranych kwot tytułem składek wpłaconych na ubezpieczenie niskiego wkładu własnego. Na mocy uznanych klauzul niedozwolonych, około 2 miesiące temu do Sądu Okręgowego we Wrocławiu wpłynął pozew kilkunastu klientów jednego z banków oferujących ubezpieczenia niskiego wkładu własnego o zwrot wpłaconych składek wpłaconych na niniejsze ubezpieczenie.
Niewątpliwie zachodzi tutaj przesłanka bezpodstawnego wzbogacenia się banku kosztem jego kredytobiorców, zatem należy wskazać na szkodę, jaką oni ponieśli. Uznanie postanowień umownych dotyczących ubezpieczenia niskiego wkładu własnego za niedozwolone pozwoli poszkodowanym kredytobiorcom na dochodzenie swoich praw przed Sądem i uzyskanie zadośćuczynienia za wyrządzone przez bank szkody.
